Năm ánh sáng thường được dùng để đo khoảng cách trong vũ trụ. Đó là khoảng cách giữa các hành tinh, ngôi sao,… Thực tế, nhiều người hiện nay vẫn chưa hiểu rõ năm ánh sáng là gì? Có thể bạn đã đọc nhiều bài viết nhưng chưa chắc đã biết rõ về thuật ngữ này một cách chi tiết nhất. Để tìm hiểu về thuật ngữ này, các bạn hãy cùng tham khảo bài viết của đội ngũ chuyên gia tại New Real Estate sau đây.
Năm ánh sáng được hiểu là gì?
Năm ánh sáng là đơn vị đo ở ngoài vũ trụ rộng lớn. Trong tiếng anh, thuật ngữ này có tên là Light Year. Nhiều người hiện nay vẫn có sự nhầm lẫn rằng năm ánh sáng là đơn vị đo thời gian. Thực chất, đây là đơn vị dùng để đo khoảng cách. Đây là đơn vị được tính theo quãng đường mà ánh sáng đi được trong vòng 1 năm. Theo hiệp hội IAU, năm ánh sáng là khoảng cách truyền trong chân không trong một năm Julius, tức là 365 ngày. Điều dễ dẫn đến sự nhầm lẫn về đơn vị tính của nó chính là từ “năm” trong khái niệm.
De Rham từng khẳng định thứ duy nhất di chuyển nhanh hơn vận tốc ánh sáng chính là ánh sáng. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng khi chúng ta nói đến môi trường chân không vũ trụ. Có thể nói, ánh sáng là thứ có thể di chuyển nhanh nhất trong vũ trụ. Ánh sáng có thể đi với tốc độ 300 ngàn cây số mỗi giây. Đây con số khá cao để phản ánh vận tốc rất nhanh của chúng. Ánh sáng chỉ mất 1 giây đã có thể đi 7.5 lần vòng quanh xích đạo trái đất. Điều này có nghĩa rằng năm ánh sáng chính là một khoảng cách được thể hiện rất lớn.
Tại sao ánh sáng được sử dụng trong thiên văn học?
Nhiều người vẫn thắc mắc rằng tại sao họ vẫn nhìn thấy được ánh sáng mặt trời hay các vì sao dù khoảng cách rất lớn. Khoảng cách này có thể lên đến hàng nghìn hay hàng tỷ năm ánh sáng. Tuy nhiên, con người vẫn có khả năng nhìn thấy chúng.
Thực tế, mặt trời cách trái đất 150.000.000 km. Theo đo lường, 1 tia ánh sáng sẽ phải mất khoảng 8 phút 19 giây để đến được trái đất. Vì thế ánh sáng mà chúng ta nhìn thấy được chính là ánh sáng mặt trời cách đó 8 phút. Do đó, khoảng cách giữa các thiên thể hầu như là khá xa. Nếu sử dụng các chỉ số đo đạc thông dụng, việc đo chính xác hoàn toàn không thể xảy ra.
Vì thế, khi tính khoảng cách các vì sao, mọi người không thể dùng đến dặm hay km. Nếu chỉ sử dụng đơn vị đo là km thì khoảng cách quá lớn không đủ để có thể tính bằng đơn vị đó. Các tính toán và đo đạc cũng trở nên rất khó khăn khi sử dụng các đơn vị thông thường này. Hiện nay, các nhà thiên văn dùng năm ánh sáng để tính được cự ly các thiên thể với nhau. Vì thế, năm sáng chính là đơn vị cơ bản nhất trong thiên văn học.
Các con số tương đương với năm ánh sáng là gì?
Một giây ánh sáng chính là khoảng cách ánh sáng đi trong một giây. Tương tự, 1 năm ánh sáng chính là khoảng cách ánh sáng đi được một năm. Nó được tính bằng cách nhân khoảng cách ánh sáng đi được trong 1 giây với số giây trong 1 năm. Một năm ánh sáng có kết quả bằng 9.460.528.400.000km tức là 9,5 ngàn tỷ km tương đương với 5.878.499.810.000 dặm. Thực tế, các thiên thể có thể sẽ có khoảng cách lên đến hàng tỷ năm ánh sáng. Theo đó, tỷ năm ánh sáng sẽ bằng 9.500 tỷ tỷ km.
Con số này khá lớn và khó có thể hình dung được. Ở thế kỷ 20, nhà thiên văn Robert Burnham đã có cách mô tả khá dễ hiểu về khoảng cách của một năm ánh sáng. Theo đó, năm ánh sáng được nén xuống thành đơn vị thiên văn. Qua đó, khoảng cách giữa trái đất và mặt trời là 150 triệu km, tương đương 8 phút ánh sáng.
Số lượng inch trong 1 dặm bằng với số lượng thiên văn trong 1 năm ánh sáng. 1 năm ánh sáng có đến khoảng 63.000 đơn vị thiên văn. Tương đương với đó, 1 dặm sẽ bằng 63 ngàn inch. Ví dụ, ngôi sao Alpha Centauri cách chúng ta khoảng 4,4 dặm tương đương tầm 4,4 năm ánh sáng. Tương tự, mặt trời cách chúng ta gần 150.000 km tương đương với 0.00001581 năm ánh sáng.
Khoảng cách đo bằng năm ánh sáng ra sao?
Khoảng cách trong vũ trụ là khoảng cách rất lớn. Hầu như, các cách đo thông thường không thể sử dụng được trong trường hợp này. Lúc này, phương pháp Parallax ra đời. Đây là quy tắc hình tam giác. Cụ thể, nếu một vật thể di chuyển qua lại, các vật thể xung quanh nó sẽ dường như di chuyển. Những vật nào đang ở càng xa vật đang di chuyển sẽ có khả năng di chuyển ít hơn.
Nói cách khác, một ngôi sao gần trái đất sẽ được lấy làm chuẩn để phục vụ việc tính toán. Sau đó kính viễn vọng được dùng để quan sát đối tượng trong hai lần giống nhau. Các nhà khoa học dựa vào dữ liệu các lần quan sát này để phát thảo nên hai hình tam giác có chung đỉnh là ngôi sao. Sau đó, họ sẽ sử dụng phương pháp lượng giác để có thể tính được khoảng cách đối với các thiên thể.
Các khoảng cách giữa các thiên thể được biểu thị theo năm ánh sáng là gì? Sau đây sẽ là các khoảng cách thu được từ việc tính toán theo đơn vị này:
- Khoảng cách từ các ngôi sao gần nhất đến trái đất xấp xỉ 4,4 năm ánh sáng.
- Khoảng cách đến sao Ngưu Lang là 16 năm ánh sáng.
- Khoảng cách đến sao Chúc Nữ là 26,3 năm ánh sáng.
- Khoảng cách đến sao Tiên Nữ là 220 vạn năm ánh sáng.
Khái niệm năm ánh sáng là gì đã được giải thích trong các nội dung trên của bài viết. Tốc độ ánh sáng được cho là tốc độ nhanh nhất trong tất cả các đơn vị đo. Vì thế trong khoa học, nó chính là đơn vị đo dùng trong thiên văn. Trong các thông tin về khoảng cách giữa các thiên thể, năm ánh sáng thường xuất hiện khá nhiều.
Qua bài viết này của New Real Estate, chắc hẳn các bạn đã hiểu rõ lý do vì sao ánh sáng được dùng để đo khoảng cách. Tuy nhiên, để biết rõ về chúng, các bạn cần phải có rất nhiều thời gian để nghiên cứu và tìm hiểu.
"
"
"
"
"
"