Nhiều công ty bất động sản chọn cách đầu tư chậm, xử lý hàng tồn còn lại, cơ cấu lại nợ, không mở rộng trong 6 tháng cuối năm. Ghi nhận cho thấy, các doanh nghiệp bất động sản đang có xu hướng chuyển từ màu hồng sang màu xám trong những tháng cuối năm, nhằm tập trung khắc phục khó khăn khi thị trường đói vốn, luật lệ, thanh khoản yếu.
Tại đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2022 của Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai ngày 29/6, Tổng giám đốc Nguyễn Thị Như Loan cho biết, 6 tháng cuối năm doanh nghiệp chọn phương án đầu tư chậm, chờ chính sách sau. Các vấn đề pháp lý được giải quyết một cách thống nhất và đồng bộ. Doanh nghiệp cũng cắt giảm chi phí lãi vay để vượt qua khó khăn hơn là đầu tư mở rộng trong năm nay.
Bà Loan cho rằng, giai đoạn 2020-2021, việc kinh doanh bất động sản sẽ gặp nhiều trở ngại vì ảnh hưởng của đại dịch. Năm nay, những vướng mắc về pháp lý vẫn chưa được giải quyết, cộng với khó khăn về nguồn vốn (vốn tín dụng thu hẹp do ngân hàng hết dư địa cho vay, huy động trái phiếu bị phong tỏa) khiến thị trường càng trở nên thách thức.
Theo CEO Quốc Cường Gia Lai, hiện đã là giữa năm 2022 nhưng Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Kinh doanh bất động sản, Đầu tư vẫn còn chồng chéo. Ba năm nay, nhiều dự án bế tắc vì không giải quyết được pháp lý nên năm nay, chúng tôi không dám kỳ vọng nhiều vì không biết tình trạng bế tắc này sẽ kéo dài bao lâu.
Theo bà Loan, giai đoạn 2007-2011 cũng rơi vào khó khăn do khủng hoảng tài chính. Nhưng năm nay, khó khăn càng chồng chất hơn do thị trường vừa vướng về mặt pháp lý, vừa không khơi thông được dòng vốn. Đáng lo ngại, hàng tồn kho hiện nay cũng chậm bán do dư địa tín dụng cho khách hàng vay mua nhà có hạn. “Hiện tại tất cả các dự án đều ‘nằm im’ về mặt pháp lý, không đủ điều kiện mở bán, viễn cảnh tắc nghẽn dòng tiền, áp lực thiếu vốn đang đè nặng lên thị trường”, bà Loan chia sẻ.
Trong khi đó, lãnh đạo một doanh nghiệp lớn đang phát triển dự án căn hộ tại TP.Thủ Đức cho biết, đợt mở bán giữa quý II, thanh khoản kém nhất nửa thập kỷ. Sức mua quá thấp nên chủ đầu tư quyết định tạm đóng rổ hàng, lùi vài nhịp để cơ cấu lại sản phẩm và thăm dò phản ứng của thị trường. Công ty đã chọn cách ngừng bán đợt tiếp theo vì sợ lãng phí nguồn lực và lãng phí chi phí marketing một cách vô ích.
Vị này cho biết, do không bán được nên công ty gần như bế tắc về dòng tiền để phát triển các dự án mới, đồng thời không có vốn để xoay vòng các khâu chuẩn bị quỹ đất và pháp lý “chạy” cho các dự án tiếp theo. “Sáu tháng cuối năm, các doanh nghiệp chủ động giảm tốc chờ giai đoạn căng thẳng. Năm nay hầu như không có gì kỳ vọng nên phải dốc toàn lực để chuẩn bị cho cuộc đua năm 2023”, ông đánh giá.
Còn tổng giám đốc một công ty phát triển nhà ở phía Tây Sài Gòn thì cho rằng doanh nghiệp đã cắt hết nguồn lực khi bị siết tín dụng cùng lúc doanh số bán hàng ế ẩm. Điều này đồng nghĩa với việc hai kênh huy động vốn chính của doanh nghiệp gồm vốn vay ngân hàng và vốn huy động từ khách hàng bị phong tỏa. Cánh cửa huy động vốn từ đối tác nước ngoài cũng đầy thách thức, ít cơ hội thành công. Bởi khi trình bày sơ lược về các dự án tiềm năng hình thành trong tương lai thì không có dự án nào hoàn chỉnh về mặt pháp lý.
Vị CEO này cho biết, công ty đã hạ chỉ tiêu doanh thu và lợi nhuận năm nay xuống còn một nửa kế hoạch sau khi tổng kết sơ bộ kết quả kinh doanh kém khả quan trong 6 tháng đầu năm và cơ hội trong nửa năm còn lại gần như bị thu hẹp. “Doanh nghiệp chọn giải pháp cắt giảm chi phí, tiết kiệm nguồn lực, đợi đến tháng 7 âm lịch, tức đến quý IV, là mùa cao điểm cuối năm mới phản công, nhưng vẫn chưa có tín hiệu lạc quan thời điểm này, “ông nói.
Trong một báo cáo mới đây về tình hình kinh tế – xã hội 6 tháng đầu năm 2022, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, trong số 9 ngành dịch vụ của thành phố, có 5 ngành có tốc độ tăng trưởng trên 6%, 3 ngành có tốc độ tăng trưởng dưới 6% và Chỉ có hoạt động kinh doanh bất động sản đi xuống, với mức giảm 5,82%. Việc thị trường bất động sản giảm tốc khá giống với chiến lược kinh doanh 6 tháng cuối năm của các doanh nghiệp bất động sản.
Tại hội thảo về dòng tiền và xu hướng bất động sản 6 tháng cuối năm, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển khẳng định, năm nay không phải là năm thuận lợi của thị trường bất động sản. Ông Hiển thừa nhận, hàng loạt khó khăn như vướng mắc pháp lý kéo dài, khó tiếp cận vốn vay, giá cao, thanh khoản giảm, lạm phát đang đè nặng lên thị trường.
Theo ông Hiển, từ quý II, các doanh nghiệp đã chuẩn bị vượt qua khó khăn trong 6 tháng cuối năm, đồng thời nhà đầu tư cũng có xu hướng thận trọng hơn. Đây là phản ứng bình thường và hợp lý khi thị trường có nhiều tín hiệu bất lợi.
Tiến sĩ Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao của Savills tại Việt Nam, đánh giá thực trạng thị trường 6 tháng đầu năm vừa qua là giá nhà tăng cao, thanh khoản hạn chế, dòng tiền tắc nghẽn và xu hướng này có thể tiếp diễn trong các quý còn lại của năm. Tuy nhiên, ông Khương cho rằng, việc tắc nghẽn dòng tiền khi khó tiếp cận vốn vay từ tháng 4 đến nay chỉ là một trong ít những khó khăn mới xuất hiện.
Theo ông Khương, áp lực lớn nhất mà các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải đối mặt là vướng mắc pháp lý nhiều năm vẫn chưa được giải quyết. Đây là yếu tố then chốt làm phát sinh chi phí đầu vào, tăng chi phí tài chính, đẩy giá đầu ra ngày càng cao. “Cần có giải pháp đồng bộ từ giải phóng vốn đến giải phóng mặt bằng pháp lý để tháo gỡ tình trạng khó khăn hiện nay cho thị trường bất động sản”, ông nói.